Na tej stronie znajdziesz listę przydatnych lektur dla arteterapeutów. Wyboru dokonują członkowie koła, którzy przedstawiają propozycje czytelnicze wraz z krótkim opisem. Kolejność lektur nie wskazuje ważności propozycji! To jedynie kwestia porządkowania wpisów. Wszystkie poniższe propozycje bibliograficzne są ważne i pomagają arteterapeutom w rozwoju i profesjonalizacji, zachęcamy do skorzystania z naszych podpowiedzi.
1. Monografie pod red. Bartosza Łozy i Aleksandry Chmielnickiej-Plaskoty
Pierwszy tom monografii ukazał się w 2014 roku nakładem wydawnictwa Difin. Od tej pory jest to jedna z książek najlepiej wprowadzających w zagadnienie arteterapii. Autorzy prezentują podstawy arteterapii, przybliżając jej definicje, przedstawiając historię i rozwój, by zaprezentować różne koncepcje powstałe w obrębie dziedziny. Nie zabrakło tu również opisu dwóch podejść arteterapii: klinicznego i edukacyjnego oraz opisu technik i programów arteterapeutycznych. Cennym elementem pierwszej części zbioru jest rozdział Who is Who w polskiej arteterapii, dzięki któremu otrzymujemy tropy do dalszego wglądu w zagadnienie. Tom drugi poświęcony jest arteterapii w leczeniu psychiatrycznym. Poznajemy programy terapeutyczne poprzez opis zrealizowanych projektów podzielonych ze względu na zastosowane środki wyrazu artystycznego. Tom trzeci wydany w 2016 roku to natomiast przedstawienie postaci, które wpłynęły lub nadal wpływają na kształt arteterapii, jakiej się uczymy i jaką praktykujemy. W ostatniej (na ten moment!) części znajdują się opisy studium przypadków z arteterapii indywidualnej, realizowanej w obszarze rozwoju, jak i wspomagania leczenia. Wszystkie cztery części monografii uzupełniają się i tworzą obraz arteterapii, jaką poznajemy w trakcie długich (i niekończących się!) studiów terapii przez sztukę.
2. „Arteterapia. Podręcznik” Cathy A. Malchiodi (red.)
Cathy A. Malchiodi PhD to amerykańska arteterapeutka, specjalistka terapii ekspresyjnych i leczenia traumy. Autorka licznych publikacji związanych z terapią przez sztukę, warto sięgnąć po więcej informacji o samej Malchiodi, pewnym źródłem informacji jest strona: cathymalchiodi.com. Zachęcam również do śledzenia profilu na FB, gdzie Malchiodi publikuje nie tylko swoje refleksję, ale również wiele cennych informacji o arteterapii z całego świata.
W proponowanym podręczniku autorka zebrała najważniejsze informacje o arteterapii i przedstawiła nurty powstałe w jej obrębie. Opisuje arteterapię jako naukę i sztukę, wyróżnia podstawy teoretyczne w podejściach klinicznych oraz wraz z innymi autorami przedstawia zastosowanie wybranych technik w różnych grupach wiekowych i zaburzeniach. Książka skupiona jest wokół praktyki arteterapii stosowanej w Stanach Zjednoczonych, dlatego jest to równie cenne spojrzenie na interesujące nas zagadnienie.
3. „Arteterapia – badania i praktyka” Andrea Gilroy
Andrea Gilroy PhD jest arteterapeutką i pracownikiem naukowym. Opublikowała książkę niezwykle ważną dla arteterapeutów poszukujących sposobów weryfikacji swoich działań. Przedstawiana publikacja przedstawia zasady, proces, strategie i dowody metody EBM, czyli Evidence Based Practice, stosowanej do badania arteterapii. Autorka podejmuje kwestie rozwoju wytycznych stosowanych w terapii przez sztukę, a także przedstawia metodologiczne niuanse, wpływające na sposób prowadzenia badań w tym zakresie. Ciekawym zagadnieniem omawianym przez dr Gilroy jest audyt działań arteterapeutycznych.
Dużą część publikacji stanowi baza dowodów naukowych potwierdzających skuteczność arteterapii w pracy z dorosłymi, dziećmi i młodzieżą. Warto więc sięgnąć po tę książkę, nawet jeśli nie zamierzamy prowadzić badań naukowych w tej dziedzinie.
4. „Arteterapia. Narodziny idei, ewolucja teorii, rozwój praktyki” Wita Szulc
Dr hab. prof. UWr Wita Szulc należy do grona prekursorów arteterapii w Polsce, jako jedna z pierwszych osób użyła terminu arteterapia w odniesieniu do działań realizowanych jako kulturoterapia w latach 80-tych XX wieku. Była współzałożycielką i pierwszą prezes Stowarzyszenia Arteterapeutów Polskich „Kajros” w Kaliszu. W latach 1998-2012 reprezentowała Polskę w Europejskim Komitecie Muzykoterapii EMTC. Była członkiem zespołu redakcyjnego „Contact person”, czasopisma Nordic Journal of Music Therapy i przewodniczącą Rady Naukowej „Przeglądu Biblioterapeutycznego”. Współpracowała z European Consortium for Arts Therapies Education (ECArTE) jako globalny przedstawiciel w Polsce. Opublikowała wiele artykułów i książek, stanowiących podstawę kształcenia arteterapeutów.
Prezentowana publikacja wprowadza zagadnienie arteterapii przedstawiając jej korzenie (kulturoterapię) i rozwój, by następnie uchwycić fenomen arteterapii i podjąć rozważania o istotności terapii czy sztuki w procesie rozwojowym i klinicznym. Autorka przedstawia najważniejsze rodzaje arteterapii, takie jak: muzykoterapia, biblioterapia, poezjoterapia, foto(grafo)terapia, hortikuloterapia, zachęcając tym samym czytelników do dalszych poszukiwań i pogłębienia wiedzy o niezwykłych praktykach arteterapeutycznych.
4. „Synektyka a zdolności twórcze” Wiesława Limont
Dr hab. prof. UMK Wiesława Limont zajmuje się zagadnieniem psychologii twórczości, psychologii sztuki oraz edukacją uczniów zdolnych. Bada możliwości wykorzystania synektyki (techniki twórczego myślenia) w praktyce szkolnej.